Kumaşları tanıyalım...

Mevsimine ve modaya göre değişen kumaşları, giymek kadar kullanmak da ayrı bir hüner ister. Beğenerek aldığınız bir bluz, hatalı yıkama veya ütüleme neticesinde bir daha kullanılamaz hale gelebilir.
Yıkarken ve ütülerken beklenmedik olaylarla karşılaşmamak için, kumaşları tanımak gerekir...




Akrilik
Yapay liflerden yapılır. Sıcak tutar ve hafiftir. İç çamaşırı spor malzemeleri ve örtü yapımında kullanılır. Bazen diğer yapay kumaşlarla karıştırılır.
Bakımı: Her tür yıkanmaya elverişlidir. Hafifçe ısıtılmış ütüyle ütülenir

Angora
Elde edilen yüne “Ankara tavşanı yünü” veya kısaca “Angora yünü” adı verilir. Bu üründen yapılmış giysiler kesinlikle vücutta alerjik reaksiyon oluşturmaz ve kılların iç kısmı medullalı olduğu için bu giysiler vücudun hava almasını engellemez. Bu özelliği nedeniyle Angora, koyun yününden 7 - 8 kat daha fazla ısı vermesine karşın, vücutta terlemeye sebep olmaz. Angora giysiler özellikle çocuk giysisi olarak kullanılmaktadır. Çünkü çocuk giysileri ağır olmamalı, yüksek ısı vermeli, terletmemeli ve alerjik reaksiyon oluşturmamalıdır. Bütün bu özellikleri sadece Angora giysilerde bulmak mümkündür. Bunun dışında Angora giysileri (şapka, kumaş, kazak, battaniye, atkı, şal, eldiven, saç bantı, iç çamaşırı), yetişkin insanlar tarafından da her zaman tercih edilen pahalı giysilerdir. Angora yünü, kuvvetli elektromanyetik özelliğinden dolayı özellikle romatizmal hastalıklarda, siyatik ve eklem ağrıları şikayetlerinde, dolaşım bozukluğu olanlarda, böbrek rahatsızlıklarında fizik tedavisi amacıyla giyilen termal iç giysilerin yapımında kullanılır ve tedavideki başarı etkisi yüksek olan tek üründür. Ayrıca, Angora, yüksek keçeleşme kabiliyeti nedeniyle fötr şapka, ayakkabı ve ayakkabı içinde kullanılan keçe yapımında da başarıyla kullanılmaktadır.

Oldukça hafif oluşu ve yüksek ısı tutma kapasitesi nedeniyle gerek saf olarak, gerekse diğer liflerle (özellikle ince koyun yünüyle) karşılaştırılarak iç ve dış giysilerin (kumaş, şapka, kazak, bataniye v.s.) üretiminde kullanılır. Ayrıca, ses dalgalarını çok iyi geçirdiği için havacılık alanında aranan bir üründür.

Tavşan yünü lifleri, düzgün ve ipeksi bir yapıya sahiptir. Genellikle %10-20 oranında kuzu yünü ve/veya sentetik liflere karıştırılarak çeşitli giysilerin yapımında kullanılır. Boyanmamış saf Ankara yünü kuvvetli elektromanyetik etkisi dolayısıyla romatizma, artrit gibi hastalıklara karşı terapik giysilerin üretiminde de kullanılmaktadır.

Cam Lifi
Dayanıklı, yanmaz, buruşmaz kumaşlar yapımında kullanılır.
Bakımı: Bu tip kumaşlara kuru temizleme uygulanmaz ve makinede yıkanmaz. Elde çitilemeden yıkanır ve sıkmadan asılır.

Devetüyü
Devenin yumuşak tüylerinden elde edilir. Bazen saf, bazen yünle karışık olarak kullanılır.

İpek
Değerli, dayanıklı, esnek, hafif ve serin tutan bir kumaştır. Kıvılcım ve güveler baş düşmanıdır. Güneşte solar, zamanla havanın etkisiyle sararır.
Bakımı: Kuru temizlemedir.

Kaşmir
Kaşmir keçisinin yününden elde edilir. Bazen saf, bazen yün, ipek ve pamukluyla karıştırılarak kullanılır.
Bakımı:

Kenevir
Bitki liflerinden yapılır. Bazen tek başına, bazen diğer liflerle karıştırılarak kullanılır. Perde, çamaşır ve halı yapımına uygundur. Pamuklu dokumaya çok benzer.
Bakımı: Pamuklu kumaşlara uygulanan bakım uygulanır. yanlız ütülenmeden önce aprelenmesi (kolalanması) önerilir.

Keten
Serin tuttuğu için sıkça tercih edilir. Ter emici özelliği vardır. Çok buruşur.
Bakımı: Yıkamadan önce yağ lekeleri temizlenir. Klor kökenli beyazlatıcılar zararlıdır. Makinede yıkanabilir; sıcak ütüyle ütülenir bir çoğu apre ister.

Lasteks
Pamuğun yapay ipek ya da naylonla karıştırılmasıyla yapılır. Esnek bir kumaştır.
Bakımı: Ilık suda yıkanır, beyazlatıcı kullanılmaz.

Naylon
Esnek, sarıcı bir yapay liftir. Kolay yıkanır, hemen kurur. Yanmaz ama hemen kavrulur.
Bakımı: Ilık suyla makinede ya da elde yıkanır. Beyaz ve pastel renkli naylon giysiler, koyu renk ve çok kirli çamaşırlarla yıkanmamalıdır. İyice durulanmalı ve ılık ısıdaki ütüyle ütülenmelidir.

Pamuklu
Pamuk bitkisinden elde edilir. Dayanıklıdır ve serin tutar. Bakımı kolaydır.
Bakımı: İstenildiği biçimde elde ya da makinede yıkanır ve rahatça ütülenir.

Polyester
Yapay liflerden elde edilir. Ütü gerektirmeyen giysilerin yapımında kullanılır. Buruşmaz ve eski haline ehemen döner. Az yer kaplar, solmaz ve güveleri çekmez.
Bakımı: Naylon gibidir.

Yapay İpek
Saf ipeğe benzeyen yapay liflerden yapılmıştır. Giyecek ve perde yapımında kullanılır.
Bakımı: Genellikle kuru temizleme uygulanır. Elde yıkarken beyaz sabun kullanılmalıdır. Duruladıktan sonra sıkılmadan asılır. Kuruduktan sonra, soğuk denecek kadar hafif ısıtılmış ütü ile ütülenmelidir.

Yün
Bitkisel liflerden üretilir. Çuval yapımında kullanılır.
Bakımı: Yünlü kumaşlar sürekli fırçalanmalıdır. Kuru temizleme gerektirir. Yıkanabilenleri ılık ve sabunla zedelenmeden yıkanıp, iyice durulandıktan sonra hafifçe sıkılmalı ve düz bir yüzey üstünde gölgede kurutulmalıdır. Ütülerken dikkat edilmelidir.